دمای مناسب پی*سی چقدر باید باشد؟ تا چه میزان حرارت را می*توان طبیعی دانست؟

چگونه حرارت تولید می*شود؟

حقیت ساده*ای درباره این موضوع وجود دارد، حرارت طبیعی ایجاد شده، حاصل جریان برق است. هر چیزی که از انرژی مصرف می*کند تا اینکه فعالیتی را به پیش ببرد (حالا چه کامپیوتر باشد، یا موتور یک ماشین یا حتی بدن خود شما) در نتیجه آن دما بالا می*رود. البته مقدار انرژی برقی که سیستم نیاز دارد بستگی به وظیفه*ای است که قرار است انجام دهد. اجزای درون کامپیوتر خیلی راحت گرما تولید می*کنند، به ویژه دمای سیستم بستگی به واحد پردازنده مرکزی (CPU) و واحد پردازشگر گرافیکی (GPU) دارد و حاصل گسترش یافتن برق در سراسر مدار*ها و مقاوت*های داخلی یک کامپیوتر است. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]زمانی که CPU بر روی فرکانس*های بالایی و با سرعت بالایی در حال پردازش است حالتی به نام اورکلاکینگ (Overclocking) پیش می*آید که با تولید گرمای زیاد دمای سیستم را بسیار بالا می*برد. فایده انجام اینکار سریع*تر شدن کار*ها و پردازش بالاتر سیستم است اما قطعا به ولتاژ بالایی از برق نیاز دارد که این وظیفه را به خوبی به سرانجام برساند. احتیاج بیشتر CPU به برق و جریان الکتریسیته نتیجه*ای برابر با گرمای بیشتر دستگاه در پی خواهد داشت. سیستم البته بی*تفاوت در برابر افزایش شدید دما نمی*ماند و فعالیتی برای کاهش گرما انجام می*دهد که در آن کریستال*های نوسان*ساز را درگیر یک فرآیند می*کند، به این فعالیت کاهش دما، آندرکلاکینگ (Underclocking) می*گویند. به طور طبیعی زمانی که اینکار انجام می*شود بهره*وری سیستم کاهش پیدا می*کند.انجام دادن بازی*ها، دیدن ویدیو، محاسبات سنگین، رایت کردن و کپی کردن فایل*ها همگی می*توانند فشار زیادی را بر CPU وارد کنند. همانطور که احتمالا تا کنون خودتان هم حدس زده*اید زمانی که چندین نمونه از این نوع فعالیت*ها یا فعالیت*های سنگین دیگر با هم به یک سیستم تحمیل شود، باعث گرمای بیش از حد سیستم خواهد شد و نگرانی*های زیادی را در پی خواهد داشت. البته قدرت پردازنده*های مختلف و میزان بهینگی مصرف در آن*ها نیز تاثیر زیادی در میزان برق مصرفی و متقابلا گرمای تولید آن*ها دارد. یعنی یک پردازنده*ی سریع*تر و بهینه*تر که با معماری بهتری ساخته شده باشد در انجام امور یکسان نسبت به یک پردازنده*ی ضعیف*تر، انرژی کمتری مصرف می*کند و متقابلا گرمای کمتری نیز ایجاد می*کند.چگونه متوجه میزان گرمای سیستم شویم؟

حتی اگر گرمای سیستم بر عملکرد آن تاثیرگذار باشد، بعید است که در کار شما با دستگاه اختلال ایجاد شود. اگر کامپیوتر شما کند شده یا همه چی در سر جای خود گیر کرده (به اصطلاح قفل شده) نشانه*ای بزرگ از گرمای بیش از حدی است که سیستم را تحت تاثیر خود گذاشته است.شاید سریع*تر شدن چرخش پره*های فن را در زمان پردازش سنگین CPU بشنوید؛ در این حالت سیستم به وسیله فن*های خود تلاش می*کند که گرمای بیش از حد CPU (گرمای طبیعی سیستم معمولا از اجزایی ایجاد می*شود که از جنس آلومینیوم هستند) را از کیس یا محفظه سیستم خارج کند.کامپیوتر*ها حالتی به نام fail-safe دارند که به محض شدید شدن گرما بخش*هایی که ممکن است آسیب ببیند را خاموش می*کنند. در برخی موارد شاید کل سیستم خاموش شود و تا لحظه*ای که به اندازه کافی خنک نشده باشد نتوان راه*اندازی مجدد را انجام داد. حتی اگر این دمای بالا، باعث خرابی بخشی از سخت*افزار شود، به شما اجازه خواهد داد قبل از خاموش شدن مجدد، به طور کوتاه، به فایل*های خود دسترسی پیدا کنید.اگر محفظه کیس کامپیوتر شما باز است و به اجزای داخلی سیستم دسترسی مستقیم دارید، به آرامی قطعات را لمس کنید. انتظار می*رود که بسیار گرم باشند، البته هیچکدام به حدی گرم نیستند که مجبور شوید دست خودتان را سریعا عقب بکشید.آیا بیش از اندازه داغ است یا فقط گرم شده؟

وظایف جدی و زیادی که برای CPU ،GPU، درایور هارد دیسک (HDD) و درایو دیسک نوری (ODD) تعریف شده، قطعا باعث افزایش دمای کامیپوتر خواهد شد. پس شما نباید زیاد حساس یا از این موضوع ناراحت شوید. کامپیوتر*ها بدون اینکه آسیبی ببینند گرما تولید می*کنند. اگر صدای کار کردن فن را می*شنوید، این صدا کاملا طبیعی است. اگر به طور مداوم با یک سرعت زیاد و سر و صدای عجیب و بسیار بالا، فن در حال تقلا کردن است می*توان آن را نشانه*ای از تشدید گرمای سیستم دانست.[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]اگر صدای کار کردن فن را به طور کلی نمی*شنوید، باز هم احتمال بروز مشکل وجود دارد: در حقیقت این موضوع خودش می*تواند باعث مشکل باشد. یک فن شکسته می*تواند دلیل داغ شدن زیاد سیستم شود، پس حتما به عملکرد پی*سی به اندازه کافی توجه داشته باشید: در این زمان* ممکن است سیستم کند*تر از حالت طبیعی شود، حتی در زمانی که در حال تکمیل یک وظیفه غیر پیچیده و آسان است، ممکن است در حالت خاموش بماند یا اینکه دائما ری*ستارت شود، ممکن است کاملا قفل شده باشد و صفحه آبی مرگ را نشان دهد!عوامل دیگری نیز وجود دارند که به عملکرد طبیعی سیستم دلبند شما صدمه می*زنند، پس بررسی کردن اینکه هیچ خرابکاری در سیستم در حال اجرا نباشد از ضروریات است. در ویندوز شما می*توانید بررسی کنید که کدام برنامه بیشترین استفاده از عملکرد CPU دارد و مدیریت منابع را با مشکل مواجه کرده است یا اینکه می*توانید آخرین نسخه از برنامه[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] را دانلود کنید.گذشته از فن شکسته، جریان هوای ضعیف در محوطه قرارگیری اجزای داخلی پی*سی یا انسداد منافذ در اثر قرارگیری بد کیس یا بخش فن لپ*تاپ می*تواند علت گرمای زیاد باشد. محیط اطراف یقینا بر این میزان دما تاثیر دارند، موقعیت قرار گیری کامپیوتر شما -یک محیط بسته یا یک منطقه پر از گرد و خاک - می*تواند باعث انسداد منافذ خارج کردن دمای گرم سیستم شود. بنابراین مناسب کردن دمای اتاق می*تواند تاثیر مثبتی بر عملکرد سیستم و خنک شدن آن داشته باشد.بهترین دما برای کامپیوتر شخصی شما چیست؟

کامپیوتر شما به شکلی طراحی شده که بتواند در دمای بسیار بالای یک اتاق نیز عملکرد*های خود را با موفقیت به پایان ببرد، با اینحال بهتر است سیستم خود را در اتاقی قرار دهید که نه خیلی گرم باشد و نه خیلی سرد. گفتن این حرف راحت است اما هر کسی یک دمای متفاوت را ترجیح می*دهد!صحبت را کمی علمی*تر کنیم، دمای مناسب یک اتاق برای سیستم شما بین ۲۰ درجه سانتی*گراد تا ۲۶ درجه سانتی*گراد است، دمای میانگین نیز در حدود ۲۳ درجه سانتی*گراد است. دمایی بالاتر از ۲۷ درجه می*تواند به کامپیوتر شما آسیب وارد کند. توجه ویژه به این دما مخصوصا در تابستان*ها اهمیت بیشتری پیدا می*کند.سرد بودن هوا را نمی*توان یک عامل خطرناک همچون گرمای بالا دانست، به شکلی که درجه حرارت کمتر از ۲۰ درجه به سیستم شما آسیبی وارد نمی*کند و چیز نگران کننده*ای نیست. با اینحال یک دماسنج ساده جیوه*ای می*تواند به تنظیم کردن دمای اتاق و محل کارتان کمک بزرگی برساند.ایده خوبی است که از طریق منوی تنظیمات BIOS سیستم گاهی اوقات بر CPU سیستم مراقبت داشته باشیم. بعد از ری*اسارت کردن سیستم فقط یک فرصت محدود برای بررسی کردن BIOS دارید که البته در کامپیوترهای مختلف متفاوت است. اگر در ویندوز ۸ هستید، نگه داشتن دکمه Shift همزمان با فشردن دکمه Restart حالت Advanced Start-up را باز خواهد کرد و به شما اجازه خواهد داد به سادگی بر تنظمات مادربورد سیستم نگاهی بیندازید (شامل CPU نیز هست). ممکن است دمای CPU بالاتر از دمای اتاقی که در آن حاضرید باشد، پس اگر دمایی بالاتر از محل قرارگیری خود از CPU سیستم دیدید لازم نیست نگران شوید. همچنین باید به مستندات سیستم خود مراجعه کنید و متوجه شوید که کامپیوتر شما تحت چه شرایطی*هایی ممکن است به فعالیت عادی خود ادامه دهد. به طور عمومی CPU ها در دمایی بالاتر از 75 درجه سانتی*گراد نمی*توانند در حال اجرا باقی بمانند.شما باید چه کاری انجام دهید؟

نکته کلیدی که رعایت کردنش تاثیر زیادی خواهد داشت، خنک نگه داری محیط قرارگیری سیستم است که می*تواند تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد. انجام اینکار نیز ساده است و راه*های مختلفی دارد؛ برای مثال یک پنجره را در نزدیکی سیستم باز نگه دارید یا اینکه یک پنکه را در نزدیک سیستم بگذارید.راه*حل بالقوه ساده*ای که می*تواند این وضعیت محاصره سیستم را پایان دهد، جا به جایی سیستم است (برای مثال در تابستان کامپیوتر یا لپ*تاپ را به یک اتاق خنک*تر ببرید). همچنین می*توانید منافذ خروجی هوای سیستم را تمیز کنید یا اینکه با باز کردن کیس پره*های فن را تمیز کنید تا زحمت گردش خاک*ها را از روی دوش فن بردارید. خنک کردن لپ*تاپ*ها آسان*تر از سیستم*های رومیزی است، اما لپ*تاپ*ها به علت اینکه محوطه*ای فشرده*تر در اختیار دارند و فن آن*ها با منافذی کوچکتر همراه است گرمای بیشتری تولید و نگه*داری می*کنند. اگر نگران گرمای بیش از حد CPU لپ*تاپ خود هستید کار*های زیادی قابل انجام است. برای مثال نصب کردن یک فن جداگانه* یا استفاده*از پایه*های گردش کننده هوا در زیر لپ*تاپ دو نمونه از کار*هایی است که می*توانید به خنک شدن سیستم شما کمک کند. البته هرگز نسبت به خرید فن*های جداگانه که به پورت USB وصل می*شوند اقدام نکنید. اگر قرار است یک فن خنک کننده*ی خارجی برای لپ*تاپ خود تهیه کنید حتما برق مستقل داشته باشد چراکه جریان شدیدی که این فن*ها از درگاه USB می*کشند خود باعث گرم شدن بیشتر سیستم می*شود.اگر فن سیستم شما به خوبی کار می*کند اما باز هم سیستم نمی*تواند خودش را خنک نگه دارد و دائم در ریسک خراب شدن اجزاء داخلی قرار دارد، احتمالا به یک فن جدید و منافذ بیشتر برای خروج هوا نیاز پیدا کرده*اید. شما می*توانید به راحتی فن جدیدی را در داخل کیس سیستم تعبیه کنید اما در موراد بسیار انجام دادن اینکار به وسیله خودتان می*تواند گارانتی کامپیوتر را باطل کند. همچنین فن*های لپ*تاپ*ها و تبلت*های ویندوز 8.1 قابل جایگزینی نیستند. و در صورت خرابی اگر تجربه لازم را نداشته باشید نخواهید توانست به اطلاعات خود در سیستم وجود دارد برسید، پس سیستم را به یک متخصص محلی برای تعمیر کردن بسپارید.نتیجه گیری

از تمام این بحث*ها چه چیزی باید دستگیرتان شود؟ ایده آل این است که اتاق محل کار یا قرار گیری سیستم در خانه باید دمایی متعادل و برابر با 23 درجه سانتی*گراد داشته باشد اما هر دمایی بالاتر از 27 درجه می*تواند موجبات وارد شدن خرابی*هایی به سیستم شما را فراهم کند. در همین حال سیستم شما نباید دمایی بالاتر از 75 درجه سانتی*گراد را تجربه کند.کار*هایی که می*توانید برای خنک نگه داشتن سیستم انجام دهید از این قرار است:

• تهویه مناسبی را برای سیستم خود فراهم کنید؛
• با برداشتن گرد و غبار از فن و منافذ همواره این دو بخش را تمیز نگه دارید؛
• زمانی را به کامپیوتر استراحت دهید تا خود را خنک کند؛
• کتابچه راهنمای تولید کننده را مطالعه کنید؛

همچنین به یاد داشته باشید که بر طرف کردن مشکل گرمای بیش از حد سیستم (Overheating) کاری آسان است و به ندرت پیش می*آید که سیستم تحت چنین فشار*های قابل توجه*ای باشد.